Σεμινάριο Γονέων από το Κέντρο Πρόληψης Χρήσης Εξαρτησιογόνων Ουσιών Φωκίδας - Αλλαγή Ημερομηνιών -

Στα πλαίσια του εσωτερικού διαλόγου σας ενημερώνουμε πως το Κέντρο Πρόληψης Χρήσης Εξαρτησιογόνων Ουσιών Φωκίδας πρόκειται να πραγματοποιήσει φέτος σεμινάριο γονέων στην Άμφισσα.

Σκοπός του σεμιναρίου είναι η ενίσχυση του γονεϊκού ρόλου των συμμετεχόντων καθώς και η ευαισθητοποίησή τους σε θέματα πρόληψης και προαγωγής της υγείας των παιδιών τους στις σύγχρονες, αντίξοες συνθήκες κρίσης.

Το σεμινάριο θα πραγματοποιείται κάθε Τετάρτη, απόγευμα, στον χώρο του Κέντρου Πρόληψης. Θα ολοκληρωθεί σε 12 εβδομαδιαίες δίωρες συναντήσεις με κύριους θεματικούς άξονες τους εξής: Ανάγκες παιδιών και γονέων, επικοινωνία στην οικογένεια, αυτοεκτίμηση, πρόληψη βίας και επιθετικότητας εντός και εκτός σχολείου, πρόληψη εξαρτήσεων.

Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων, οι γονείς θα έχουν τη δυνατότητα να ανταλλάξουν απόψεις, εμπειρίες και προβληματισμούς με άλλους γονείς, σχετικά με τα θέματα που θα αναπτυχθούν.

Το σεμινάριο, όπως και κάθε άλλη δράση του Κέντρου Πρόληψης, είναι δωρεάν για τους συμμετέχοντες.

Αιτήσεις θα γίνονται δεκτές μέχρι και την Παρασκευή 26 Οκτωβρίου, στα γραφεία του Κέντρου Πρόληψης (Αλέκου Ξηρού) από τις 9.00πμ ως τις 3.00μμ. Η πρώτη συνάντηση θα γίνει το απόγευμα της Τετάρτης 31 Οκτωβρίου.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενες και ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθυνθούν στη γραμματεία του Κέντρου, στα τηλέφωνα 22650.23590 και 22650.23837.

Η Επιστημονική Ομάδα του Κέντρου Πρόληψης Φωκίδας

Hμερίδα Ευαισθητοποίησης & Ενημέρωσης της σχολικής κοινότητας σε Θέματα Ψυχικής Υγείας «Ένα σχολείο πιο κοντά στους μαθητές»

Το Δίκτυο Συνεργαζόμενων φορέων για την Υγεία «Ακεσώ» με χαρά σας ενημερώνει πως σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Φωκίδας, την Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας, το Γυμνάσιο & Λύκειο Γραβιάς, το Τμήμα Ψυχολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και το Κέντρο Πρόληψης Χρήσης Εξαρτησιογόνων Ουσιώνδιοργανώνουν ημερίδα με τίτλο «Ένα σχολείο πιο κοντά στους μαθητές». H ημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 25 Οκτωβρίου 2012, στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Άμφισσας, στις 10.00 π.μ., στα πλαίσια του προγράμματος Ευαισθητοποίησης και Ενημέρωσης σε θέματα ψυχικής υγείας της Ε.Κ.Ψ.&Ψ.Υ. στη Φωκίδα.

Στόχος της ημερίδας είναι να παρουσιαστούν στο ευρύ κοινό προγράμματα λειτουργίας της σχολικής τάξης, τα οποία ενισχύουν τη μάθηση, προάγουν την αλληλεγγύη και την αλληλοβοήθεια, μειώνουν τα ψυχοκοινωνικά προβλήματα (π.χ. ενδοσχολική βία), δίνουν έμφαση στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, πάνω από όλα όμως δίνουν το λόγο στους μαθητές και τους γονείς – καθηγητές.

Στην ημερίδα θα παρουσιαστεί το project «Ο λόγος στους μαθητές» που εφαρμόστηκε τον προηγούμενο χρόνο στο Γυμνάσιο - Λύκειο Γραβιάς, καθώς και το πιλοτικό πρόγραμμα, «Σχολεία Συνεργατικής Μάθησης και Πρόληψης» που λειτουργεί τα τελευταία χρόνια υπό την αιγίδα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Επίσης, έμφαση θα δοθεί στον τρόπο αναγνώρισης, παραπομπής και διαχείρισης της διαφορετικότητας του παιδιού στη σχολική τάξη και στον ρόλο της πρόληψης των εξαρτήσεων ως δυναμική της συνεργατικής μάθησης.

Γενικός σκοπός του Προγράμματος Ευαισθητοποίησης είναι η αλλαγή της στάσης της κοινότητας απέναντι στην ψυχική νόσο και η προώθηση της κοινωνικής αλληλεγγύης, η προαγωγή της ψυχικής υγείας του πληθυσμού και η πρόληψη των ψυχικών διαταραχών, καθώς και η ψυχοκοινωνική επανένταξη των ψυχικά ασθενών στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης που επιτελείται στη χώρα.

Θα δοθεί βεβαίωση παρακολούθησης στους συμμετέχοντες.

Πληροφορίες στο τηλέφωνο 2265023222 και στο e-mail: omadaergou.fok@gmail.com

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΑ ΚΕΝΤΡΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΩΝ ΟΥΣΙΩΝ

«ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ»

Οι εργαζόμενες και οι εργαζόμενοι στα Κέντρα Πρόληψης προχωράμε σε στάση εργασίας την Τετάρτη, 10 Οκτώβρη 2012, ώρες 10πμ.-2μμ. και συμμετέχουμε σε κοινές δράσεις διαμαρτυρίας ανά την Ελλάδα, με συναδέλφους μας σε δομές ψυχικής υγείας και πρόνοιας.

Η «Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας 2012» στην Ελλάδα βρίσκει τα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, τα Ψυχιατρικά Τμήματα και τις Κλινικές του Ε.Σ.Υ. υπό διάλυση λόγω Μνημονίων, όπως βέβαια και όλα τα Νοσοκομεία και όλον τον χώρο της Δημόσιας Υγείας. Απειλείται ακόμα και η σίτιση αλλά και η προμήθεια απλού υγειονομικού υλικού, καθώς δεν υπάρχουν πια ούτε τα βασικά κονδύλια για την εξυπηρέτηση των ασθενών. Η κατάσταση επιδεινώνεται με την έλλειψη προσωπικού και την εξωφρενική και αντιεπιστημονική ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας, την στιγμή μάλιστα που οι νοσηλευόμενοι ξεπερνούν τον επιτρεπόμενο αριθμό, καθώς η κρίση υποχρεώνει όλους τους πολίτες να αναζητούν θεραπεία μόνο στα Δημόσια Νοσοκομεία. Η διάλυση διά του ΕΟΠΥ και της πρωτοβάθμιας φροντίδας της Ψυχικής Υγείας, συμπληρώνει το κάδρο.

Ταυτόχρονα, ήδη κοινωνικά ενταγμένοι άνθρωποι, που εξυπηρετούνται από τα προγράμματα απο-ασυλοποίησης έχουν αρχίσει να επιστρέφουν στα ψυχιατρεία ή μένουν στον δρόμο, εξαιτίας της μηδενικής σχεδόν χρηματοδότησης των προγραμμάτων «Ψυχαργώς». Τα χρόνια θεσμικά ελλείμματα, που επικύρωσαν με την σειρά τους όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις μαζί με την υποχρηματοδότηση, θα σβήσουν ένα σημαντικό βήμα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην χώρα μας, παρ’ όλες τις εγγενείς ολιγωρίες, τις σχέσεις πελατείας και διαπλοκής, που σε τελική ανάλυση χρησιμοποιούνται ως πρόσχημα εγκατάλειψης μιας προσπάθειας, αντί να αναζητηθούν τρόποι ποιοτικής αναβάθμισης και κατοχύρωσης δημόσιου χαρακτήρα των υπηρεσιών.

Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας βρίσκει χιλιάδες ανήλικους και ενήλικες με Ειδικές Ανάγκες χωρίς σχολεία, χωρίς σωματική θεραπεία και ψυχολογική υποστήριξη, τις δομές να κλείνουν με σκοτεινές διαδικασίες, και όσους από τους ηρωικούς εργαζόμενους των δομών δεν απολύθηκαν, να είναι απλήρωτοι για μήνες.

Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας βρίσκει τα Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας έτοιμα να κλείσουν λόγω της υποχρηματοδότησης (μόλις και μετά βίας στο 25% των προγραμματικά εγκεκριμένων προϋπολογισμών τους) και μάλιστα και από τα δύο συναρμόδια Υπουργεία, Εσωτερικών και Υγείας. Και εδώ βοηθητικό στην διάλυσή τους θα σταθεί το θεσμικό έλλειμμα, το οποίο αποτυπώθηκε ακόμα και στον Κώδικα Νόμων για τα Ναρκωτικά με το άρθρο 58 του Ν. 3966/2011.

Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας βρίσκει τους  γέροντες και τις γερόντισσες της χώρας ολομόναχους στην απόγνωση των πετσοκομμένων συντάξεών τους και της διάλυσης του Δημόσιου Συστήματος Υγείας, αφού το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» φθίνει με απλήρωτους ξανά τους εργαζόμενους και με μία ολιγόμηνη και χωρίς ορίζοντα παράταση της ισχύος του.

Φέτος, στις 10 Οκτωβρίου, η «Παγκόσμια Ημέρας Ψυχικής Υγείας», σκιάζεται από ένα πυκνό, μεταλλικό σύννεφο   κατάθλιψης. Η συσχέτιση ανεργίας και ψυχικής δυσφορίας, κατάθλιψης, αυτοκτονιών και εξάρτησης από ουσίες είναι διαπιστωμένη από την πλειοψηφία των ερευνητών διεθνώς. Μάλιστα σε μια χώρα όπου το ένα τρίτο του πληθυσμού της είναι επίσημα καταγεγραμμένοι ως άνεργοι και ένα τρίτο ακόμη ζει με πρόσκαιρη και κακοπληρωμένη εργασία ή απειλείται από την ανεργία, οι διακηρύξεις των «αρμοδίων» έχουν πάψει να ακούγονται σαν αστείο. Συνιστούν πρόκληση στην δοκιμαζόμενη πλειοψηφία της κοινωνίας.

Μόνη διέξοδο απ’ αυτό το σκοτεινό τοπίο διαγράφουν οι συλλογικοί αγώνες, οι εξωστρεφείς αγώνες, οι πεισματικοί αγώνες.  Μας το έδειξαν οι εργαζόμενοι στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και στο Δρομοκαΐτειο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο, που προτίμησαν να διεκδικήσουν συντροφικά την ζωή τους πίσω, αντί να σκύβουν το κεφάλι καθένας μόνος στον ιδιωτικό χώρο του. Η ακραία βία που δέχτηκαν από την αστυνομία, όχι μόνο δεν έκαμψε το ηθικό τους αλλά και χαλυβδώνει το δικό μας.

Άλλος δρόμος δεν υπάρχει: Πρέπει με ορμητικές πράξεις προσφοράς και αλληλεγγύης να διαγραφεί ο λόγος του Κυρίαρχου από τις συνειδήσεις των Καταπιεσμένων, από τις συνειδήσεις μας. Γράφει ο Μπέρτολτ Μπρέχτ: «Όταν πουν ό,τι είχανε οι κυρίαρχοι να πούνε, θα μιλήσουνε οι κυριαρχούμενοι  (…)  Όποιος γονατισμένος είναι, όρθιος να σηκωθεί!  Όποιος χαμένος είναι, να παλέψει!  Όποιος την κατάστασή του έχει αναγνωρίσει, πώς να εμποδιστεί;»

Θα Νικήσουμε. Είναι Θέμα Υγείας.

10 Οκτωβρίου 2012 Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας – Ημέρα διαμαρτυρίας εργαζομένων στην Ψυχική Υγεία

Το Δίκτυο Συνεργαζόμενων φορέων για την Υγεία "Ακεσώ" στα πλαίσια του εσωτερικού διαλόγου σας ενημερώνει σχετικά με τη διαμαρτυρία των εργαζόμενων της Εταιρίας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας Ν. Φωκίδας. Παρατίθεται το σχετικό κείμενο:

Η Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας δουλεύοντας μέσα στο πνεύμα της Κοινωνικής – Κοινοτικής Ψυχιατρικής παρέχει υπηρεσίες πρόληψης, περίθαλψης και αποκατάστασης για παιδιά, εφήβους και ενήλικες.

Βασικό χαρακτηριστικό των προληπτικών και θεραπευτικών παρεμβάσεων είναι ότι αυτές παρέχονται στην κοινότητα. Πιστεύουμε ότι η εξωνοσοκομειακή περίθαλψη (πρωτοβάθμια) θα πρέπει να σηκώνει το ουσιαστικότερο βάρος των υπηρεσιών που έχει ανάγκη ένας πληθυσμός. Το νοσοκομείο και το ψυχιατρείο βοηθούν μόνον όταν συνεργάζονται στενά και εναρμονίζονται με τις προσπάθειες των εξωνοσοκομειακών δομών. Χωρίς αυτές, μοιραία, οι νοσοκομειακές υπηρεσίες  οδηγούν τον πάσχοντα στην ασυλοποίηση.

Οι πόροι της Εταιρίας προέρχονται αποκλειστικά από επιδοτήσεις, μέσω του κρατικού προϋπολογισμού του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πιο συγκεκριμένα, στην Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής & Ψυχικής Υγείας Ν. Φωκίδας λειτουργούν:

o Η Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Νομού Φωκίδας

Σκοπός της Κινητής Μονάδας είναι η κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού του Νομού Φωκίδας με την παροχή των εξής υπηρεσιών πρόληψης, περίθαλψης, αποκατάστασης των χρόνιων ασθενών και των αποθεραπευθέντων και παρέμβασης στην κρίση, καλύπτοντας όλη την επικράτεια του νομού με κλιμάκια που λειτουργούν σε: Άμφισσα, Ιτέα, Δελφούς, Χρισσό, Γραβιά, Πολύδροσο, Λιδορίκι, Δεσφίνα, Γαλαξίδι, Ερατεινή, Ευπάλιο και (εκτός νομού) Αμφίκλεια.

o  Οι Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης Νομού Φωκίδας, που περιλαμβάνουν:

• Οικοτροφείο ατόμων με Βαριά Νοητική Υστέρηση. Κύριος στόχος είναι η φροντίδα και η αποκατάσταση των ατόμων που φιλοξενεί μέσω της ανάπτυξης των ατομικών, κοινωνικών και εργασιακών τους δεξιοτήτων.
• 6 Προστατευόμενα διαμερίσματα. Προσφέρουν φροντίδα και περίθαλψη σε χρόνιους ασθενείς που «επαναπατρίστηκαν» από τα Δημόσια Ψυχιατρεία. 
• Προγράμματα προεπαγγελματικής και επαγγελματικής κατάρτισης Κοι.Σ.Π.Ε, που προωθούν σε εργασιακή απασχόληση άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα.

o Πρακτική – Βοηθητική Ομάδα Εφήβων και Ομάδα Γονέων,

o Λέσχη Ψυχαγωγίας,

o Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας.

Οι  παραπάνω υπηρεσίες δημιουργήθηκαν με σκοπό να συμβάλλουν οργανωμένα και υπεύθυνα στην εφαρμογή των σύγχρονων αντιλήψεων γύρω από την κατανόηση και την θεραπεία των ψυχικών παθήσεων.

Εδώ και μήνες όμως, η Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής, στην οποία απασχολούνται 38 εργαζόμενοι, διαφόρων ειδικοτήτων, όπως Ψυχολόγοι, Ψυχίατροι, Παιδοψυχίατροι, Κοινωνικοί Λειτουργοί, Λογοθεραπευτές, στελέχη οικονομικά και διοικητικά κ.α., οι οποίοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους 30 ασθενείς των Μονάδων Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και τα 400 άτομα που παρακολουθούνται από την Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας εκ των οποίων τα 100 είναι παιδιά, αντιμετωπίζει προβλήματα χρηματοδότησης με αποτέλεσμα την αδυναμία συνέχισης του έργου της.

Τα πράγματα έχουν πάλι φτάσει σε κρίσιμο σημείο: όχι μόνο έχει εξαντληθεί ο κωδικός στον προϋπολογισμό που αφορά σε αυτές τις μονάδες ο οποίος είχε αυθαίρετα περικοπεί τον Ιούνιο στο 50% αλλά η πολιτική ηγεσία δείχνει ν' αποποιείται  των ευθυνών της για την εξεύρεση πόρων ώστε να καταστεί δυνατή η συνέχιση της απρόσκοπτης χρηματοδότησης των μονάδων.

Τρεις και πλέον μήνες από την ανάληψη των καθηκόντων της η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας δεν έχει προχωρήσει σε καμία ενέργεια για την εξεύρεση των αναγκαίων πόρων για τη διασφάλιση της συνέχισης της λειτουργίας των 216 μονάδων των ΝΠΙΔ αλλά και γενικότερα για την συνέχιση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης. Αντίθετα, προχωρά σε ανεπίτρεπτα πισωγυρίσματα που θέτουν σε κίνδυνο όλο το όραμα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης αλλά και την ίδια την υγεία και την ζωή των ψυχικά πασχόντων.

Σοβαρές βέβαια είναι οι συνέπειες στο άμεσο οικογενειακό περιβάλλον αυτών των ανθρώπων και στην κοινωνία εν γένει σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση. Όλες αυτές οι μονάδες λειτουργούν στη λογική της παροχής κοινοτικής φροντίδας σε ανθρώπους για τους οποίους παλιότερα ως μόνη λύση υπήρχε ο εγκλεισμός σε ίδρυμα. Η οπισθοδρόμηση σε παλιότερες καταστάσεις που έχουν καταδικαστεί απ’ όλους είναι προ των πυλών.

Αν λοιπόν, θεωρείται χρήσιμο το έργο μας στην περιοχή της Φωκίδας, σας καλούμε να μας υποστηρίξετε.

Διεκδικούμε:

·   Ενιαίο Θεσμικό πλαίσιο για όλα τα Ν.Π.Ι.Δ. στην Ψυχική Υγεία.

·  Πλήρη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη λειτουργία των φορέων.

·   Καμία οικονομική επιβάρυνση στις οικογένειες των εξυπηρετούμενων.

·   Εργασιακή ασφάλεια. Καμία απώλεια θέσης εργασίας. 

Η ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ – ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΝΟΜΙΟ ΑΛΛΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΟΛΩΝ.

ΠΡΟΝΟΙΑ –ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ  ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ

 

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ: ΑΝΑΖΗΤΏΝΤΑΣ ΛΥΣΕΙΣ

Τα τελευταία χρόνια ζούμε όλοι μας στον πυρετό της οικονομικής κρίσης. Βομβαρδιζόμαστε καθημερινά από νέα μέτρα για περικοπές στους μισθούς,  νέους φόρους, τα ποσοστά ανεργίας πολλαπλασιάζονται, ο κίνδυνος χρεωκοπίας στέκεται σαν δαμόκλειος σπάθη πάνω από τα κεφάλια όλων.  Το μέλλον μαύρο και δυσοίωνο.. Πλήθος ερευνών καταδεικνύουν ότι η οικονομική κρίση απειλεί όχι μόνο το πορτοφόλι μας, αλλά και την ψυχική μας υγεία.

Έρευνα του πανεπιστήμιο της Οξφόρδης δείχνει ότι η οικονομική κρίση συνδέεται με σημαντική αύξηση των ψυχικών διαταραχών και του αλκοολισμού.

Ιστορικά άλλωστε αποδεικνύεται ότι σε περιόδους πτωτικής οικονομίας, παρουσιάζεται έξαρση σε παθολογικά νοσήματα (π.χ. καρδιοπάθειες), ψυχικές διαταραχές (π.χ. καταθλίψεις, απόπειρες αυτοκτονίας, αγχώδεις διαταραχές) αλλά και σωματοποιημένες ασθένειες (π.χ. πονοκέφαλοι, έλκος).

Ένας από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην ψυχική μας υγεία είναι το αίσθημα ασφάλειας. Σε περιόδους οικονομικής κρίσης, αυτή η αίσθηση ασφάλειας κλυδωνίζεται. Όλα αλλάζουν και είναι ρευστά. Οι άνθρωποι δυσκολεύονται να διαχειριστούν αυτές τις αλλαγές και νιώθουν ότι χάνουν τον έλεγχο.

Κυρίαρχα συναισθήματα είναι το άγχος, ο φόβος, η ανασφάλεια, η ανησυχία, η νευρικότητα, ο θυμός, η αποδιοργάνωση. Το άγχος μειώνει τις άμυνες του οργανισμού μας, καθιστώντας μας πιο ευάλωτους σε κάθε είδους ασθένεια (σωματική και ψυχική), ενώ ταυτόχρονα μας οδηγεί βαθμιαία σε μια παθητική κατάσταση απόσυρσης. Οι συνέπειες πολλές. Αμφισβήτηση της αυτοαποτελεσματικότητας, απομόνωση, διατάραξη των κοινωνικών και οικογενειακών σχέσεων και τελικά αύξηση στην συνταγογράφηση ψυχοφαρμάκων.

Και πώς άλλωστε να μην πληγεί, εν μέσω οικονομικής κρίσης, η αυτοεκτίμηση και το αίσθημα αυτοαποτελεσματικότητάς μας, όταν έχουμε γαλουχηθεί σε μια κοινωνία με κύριο motto το «Καταναλώνω άρα Υπάρχω»;

Τα νέα οικονομικά δεδομένα οδηγούν στην κατάρρευση ενός ολόκληρου συστήματος, με το οποίο μπορούσες μέχρι τώρα να διαχειριστείς τα αρνητικά σου συναισθήματα (και τελικά να υπάρξεις) μέσω του καταναλωτισμού. Τώρα που η δυνατότητα του της θεραπείας μέσω του ψωνίσματος περιορίζεται σημαντικά, καλούμαστε περισσότερο επιτακτικά να έρθουμε αντιμέτωποι με την εσωτερική μας πραγματικότητα· έργο δύσκολο και πολλές φορές επώδυνο, καθώς έχουμε μάθει να αυτοπροσδιοριζόμαστε (αλλά και να προσδιορίζουμε τους άλλους) με βάση το «τι έχουμε» και όχι το «τι είμαστε».

Θέτοντας βέβαια το χρήμα στη ρεαλιστική του διάσταση, σαφώς αποτελεί το εισιτήριο μας στην υγεία, την παιδεία, την ψυχαγωγία και πολλές άλλες εκφάνσεις της ζωής μας. Μπορεί τα χρήματα να μην αγοράζουν την ευτυχία, συμβάλλουν όμως σε μεγάλο βαθμό στην ψυχική μας ηρεμία.

Παρόλα αυτά, αν η συνθήκη (οικονομική κρίση) δεν αλλάζει, χρειάζεται να βρούμε τρόπους να είμαστε καλά, υγιείς και ισορροπημένοι μέσα σ’ αυτή. Χρειάζεται να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας, σκεφτόμενοι αισιόδοξα και αντικαθιστώντας τον αρνητικό τρόπο σκέψης με έναν περισσότερο ρεαλιστικό. Και δεν μιλάμε για θεωρητική ωραιοποίηση της κατάστασης, αλλά για ανεύρεση πρακτικών λύσεων.

Όταν εστιάζουμε στη λύση πρακτικών προβλημάτων, εντοπίζοντας τις πραγματικές μας ανάγκες και παίρνοντας τα μέτρα μας, αυξάνουμε την αίσθηση ελέγχου.

Αντίθετα, η καταστροφολογία, ο εκ των προτέρων πανικός και η κατασκευή και καλλιέργεια σεναρίων μας αποπροσανατολίζουν από τον εποικοδομητικό σχεδιασμό και τελικά από την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε. Χρειάζεται δηλαδή να επιβάλλουμε τη λογική σκέψη στη συναισθηματική αντίδραση του άγχους και όχι να «αρρωσταίνουμε» εκ των προτέρων για κάτι που δεν είναι βέβαιο ότι θα συμβεί. Ενδεικτική για τις συνέπειες του «εκ των προτέρων πανικού» είναι μια έρευνα που αποκαλύπτει σε ορισμένες περιπτώσεις πιο έντονα συμπτώματα κατάθλιψης σε υπαλλήλους που ζούσαν υπό την απειλή της απόλυσης, παρά σε όσους πραγματικά απολύθηκαν.

Η οικονομική κρίση λοιπόν μπορεί να είναι λόγος για απελπισία, κατάθλιψη, απομόνωση, γκρίνια, απαισιοδοξία (και σίγουρα μπορεί να προκαλέσει όλα αυτά τα συμπτώματα), μπορεί όμως να είναι και μια ευκαιρία για προσωπικό επαναπροσδιορισμό και συνολική αναθεώρηση. Μοιάζει η στιγμή να είναι ιδανική για να επανεξετάσουμε το σύστημα αξιών μας, βάση του οποίου αξιολογούσαμε μέχρι σήμερα τον εαυτό μας και το περιβάλλον μας. Αυτό που τελικά καταφέραμε με το υπάρχον σύστημα αξιών είναι να γεμίσουμε κατάθλιψη τα σπίτια μας δουλεύοντας ατελείωτες ώρες, σε ένα αέναο κυνήγι απόκτησης υλικών αγαθών που ποτέ δεν είναι αρκετά.

Οι νέοι μαθαίνουν ότι το χρήμα ανοίγει τις κλειστές πόρτες· κατηγοριοποιούμε τους ανθρώπους βάση του χρήματος, η φιλία γίνεται δημόσιες σχέσεις.  Ίσως είναι καιρός λοιπόν, και με αφορμή την οικονομική αυτή κρίση,  να ξεχάσουμε τους παλιούς όρους κοινωνικής αναγνώρισης, χρήμα και εξουσία (ακριβά αυτοκίνητα, πολυτελή σπίτια, μοδάτα ρούχα) και να εξαρτήσουμε την αυτοπεποίθησή μας σε άλλες αξίες. Στις εσωτερικές μας κατακτήσεις, την πνευματική καλλιέργεια, την ηθική, τους φίλους, την οικογένεια, τον εσωτερικό κόσμο.

Πώς όμως μπορούμε να είμαστε καλά μέσα σ’ αυτό το διάχυτο κλίμα κατήφειας, μιζέριας και απαισιοδοξίας που επικρατεί; Η λύση φαίνεται να είναι η επιστροφή στις ανθρώπινες σχέσεις. Ας ακούσουμε τον συνάνθρωπό μας. Ας συγκεντρωθούμε με φίλους. Ας μιλήσουμε και ας ανοιχτούμε ο ένας στον άλλο. Οι φίλοι είναι ευεργετικοί για την ψυχική μας υγεία. Μας βοηθούν να μειώσουμε τα επίπεδα άγχους, απλά προσφέροντάς μας μια εγκάρδια συνομιλία. Η ζωή δεν έχει μόνο υλικά πράγματα.

Ας επενδύσουμε σε αυτά που μας γεμίζουν και μας ευχαριστούν. Ακόμη κι αν δεν έχουμε αρκετά χρήματα για να βγούμε έξω, μπορούμε να προσκαλέσουμε κόσμο στο σπίτι, να μαγειρέψουμε ή να πιούμε ένα κρασί. Έτσι ίσως έρθουμε και πιο κοντά.

Μπορούμε να διαβάσουμε ένα βιβλίο.

Να ανακαλύψουμε λίγο παραπάνω τη φύση, να περπατήσουμε, να χρησιμοποιήσουμε το ποδήλατο αντί για το αυτοκίνητο.

Ας επαναπροσδιορίσουμε τους στόχους μας από ατομικά ωφελιμιστικούς σε συλλογικά στραμμένους. Η συμμετοχή σε συλλογικές δράσεις και εθελοντικές δραστηριότητες μειώνει τα συναισθήματα φόβου και άγχους και αυξάνει την αίσθηση ελέγχου και συντροφικότητας.

Ας συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε όλοι επιβάτες στο ίδιο καράβι και έχουμε ανάγκη από αλληλοβοήθεια. Το να ενδιαφερθούμε για τον διπλανό μας, για την επόμενη γενιά, μπορεί να μας προσφέρει ανακούφιση, όχι στην τσέπη αλλά στην ψυχή, κάτι που η μέχρι πρότινος οικονομική μας ευμάρεια δεν κατάφερε να μας προσφέρει. Η κρίση είναι μια ευκαιρία για εσωτερικές και κοινωνικές αλλαγές. Ας την εκμεταλλευτούμε θετικά!

Παναγιώτα Ιακωβάκη, Ψυχολόγος, Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Ν. Φωκίδας