Ετικέτες

εσωτερικός διάλογος (129) ψυχική υγεία (83) ευαισθητοποίηση (50) πρόληψη (43) υγεία (41) ΕΚΨ&ΨΥ (38) εθελοντισμός (34) κοινές δράσεις (31) νέα (27) άρθρα (23) αιμοδοσία (21) πρόγραμμα ευαισθητοποίησης (20) Κέντρο Ημέρας (19) σχολεία (18) εφηβεία (17) ευπαθείς ομάδες (16) διάλογος (15) οικονομική κρίση (14) ΚΕΔΜΟΠ (11) δότες μυελού των οστών (11) παιδική ηλικία (10) απόψεις (9) ευχές (9) ενδοσχολική βία (8) εξαρτήσεις (8) θέσεις εργασίας (8) ΚΜΨΥ (6) Κοι.Σ.Π.Ε. (6) αλληλοβοήθεια (6) δήμος (6) εθισμός (6) εργασία (6) οικογένεια (6) προσφορά (6) Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (5) έφηβοι (5) αλληλεγγύη (5) παζάρι (5) ΑμεΑ (4) Κοινωνική Εργασία (4) διαμαρτυρία (4) δικαιώματα ψυχικά ασθενών (4) προσχολική ηλικία (4) υποστήριξη (4) ψύχωση (4) Ειδικό Σχολείο (3) Μ.Ψ.Α (3) Π.Η. Ψυχικής Υγείας (3) αναπτυξιακά προβλήματα (3) ενδοοικογενειακή βία (3) ευάλωτες ομάδες (3) κοινωνικό παντοπωλείο (3) λογοθεραπεία (3) ομάδες γονέων (3) ομάδες ευασθητοποίησης (3) ομάδες εφήβων (3) σεμινάρια (3) στρες (3) σύστημα υγείας (3) DSH - PC (2) student voice (2) Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (2) ΕΕΕΕΚ (2) Ψυχιατρική μεταρρύθμιση (2) άγχος (2) βία (2) γυναίκα (2) δράσεις εκτός Φωκίδας (2) κακοποίηση (2) κατάθλιψη (2) πολιτισμός (2) τέχνη (2) Best Buddies Greece (1) Erasmus+ (1) Δ.Α.Φ. (1) Δίκτυο Φορέων Ψυχικής Υγείας (1) Δίκτυο κατα της Βίας στο Σχολείο (1) Κοινωνικό Σχολείο (1) Π.Ε. Φωκίδας (1) Πριγκίπισσα Χριστίνη (1) Ρομά (1) άποροι (1) δενδροφύτευση (1) διακιώματα παιδιού (1) διαφορετικότητα (1) δικαιώματα παιδιού (1) κοινωνική αναπαράσταση (1) κοινωνικός αποκλεισμός (1) νόμος 3500/2006 (1) ομάδα εργασίας (1) προκαταλήψεις (1) πρόγραμμα κοινωφελούς χαρακτήρα (1) πρόσφυγες (1)

31 Μαρτίου 2017

2 Απριλίου: Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού Ημέρα ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για τον αυτισμό


« Ο αυτισμός μας αφορά όλους…!!»


Η Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού καθιερώθηκε από τη γενική συνέλευση του ΟΗΕ (την 1η Νοεμβρίου 2007) και αποφασίστηκε να γιορτάζεται κάθε 2 Απριλίου, με έναρξη τον Απρίλιο του 2008. Σκοπός της είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για τα βήματα που πρέπει να γίνουν ώστε να επιτευχθεί η ομαλή ένταξη των ατόμων με αυτισμό στη κοινωνία. Η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη περισσότερο στο παιδί με αυτισμό.

Τι είναι ο αυτισμός;
Ο αυτισμός έχει διάφορες μορφές που υπάγονται στη σφαίρα των διάχυτων αναπτυξιακών διαταραχών ή αλλιώς στο φάσμα διαταραχών του αυτισμού, όπου η κάθε μορφή διαταραχής επηρεάζει πολλές πλευρές της λειτουργικότητας του ατόμου και όχι μόνο μια «περιοχή» ανάπτυξης του.
Ωστόσο, είναι δύσκολο να δοθεί ένας μόνο ορισμός για τον αυτισμό λόγω των διαφορετικών ερμηνειών που αποδίδουν ειδικοί και γονείς παιδιών με αυτισμό, οδηγώντας συχνά σε μια διάσταση απόψεων.

Συχνότητα
Σύμφωνα με την αρχική αναφορά του Kanner (1943), η συχνότητα του αυτισμού στις 10.000 γεννήσεις είναι 4-5 παιδιά με αυτισμό. Πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα υποστηρίζουν ότι είναι υψηλότερη με 16,8 παιδιά με αυτισμό ανά 10.000 γεννήσεις.
Η αριθμητική υπεροχή ανήκει στα αγόρια με αναλογία 3-4:1 κορίτσι με αυτισμό.

Αίτια
Η αιτιολογία δεν είναι πλήρως γνωστή, εικάζεται όμως ότι τα αίτια συνδέονται κυρίως με:
- παθολογία του κεντρικού νευρικού συστήματος,
- χρωμοσωμικές ανωμαλίες,
- γενετικά ελλείματα και συγγενείς λοιμώξεις
- εμβόλια, αντιβιώσεις κ.α.
  Όπως και να έχει όμως το μόνο για το οποίο είναι σίγουρο είναι πως ο αυτισμός δεν οφείλεται στη σχέση μητέρας – παιδιού, πατέρα – παιδιού ή παιδιού με αδερφικό πρόσωπο/-α, όπως θεωρούσαν στην αρχή της εμφάνισης του.

Συμπτώματα
Πρωτεύοντα (απαραίτητα για διάγνωση):
·      Διαταραχή της κοινωνικής αλληλεπίδρασης (π.χ. παθητική κοινωνική απόσυρση, ακατάλληλος τρόπος αλληλεπίδρασης κ.α.)
·        Διαταραχή της επικοινωνίας (π.χ. δε κατανοούν σκέψεις και συναισθημάτων των άλλων, έλλειψη χρήσης χειρονομιών - τόνου φωνής - στάσης σώματος κ.α.)
·     Διαταραχή της φαντασίας (ανικανότητα για φανταστικό παιχνίδι, περιορισμένο ενδιαφέρον, προσοχή ασήμαντων πραγμάτων, έλλειψη κινήτρου σε συμμετοχή ομαδικών δραστηριοτήτων κ.α.)
·         Επαναλαμβανόμενες στερεοτυπικές δραστηριότητες
-          Απλές (τρίξιμο δοντιών, κινήσεις χεριών - ποδιών)
-          Σύνθετες (εμμονές, τακτοποίηση αντικειμένων σε σειρά)

Δευτερεύοντα:
·         προβλήματα λόγου
·         προβλήματα οπτικού ελέγχου και βλεμματικής επαφής
·         μίμησης της κίνησης
·         ασυνήθιστες αντιδράσεις σε αισθητηριακές εμπειρίες
·         ακατάλληλες συναισθηματικές αντιδράσεις
·         ποικίλες διαταραχές στις φυσικές λειτουργίες και στη φυσική ανάπτυξη
·         διαταραχές στη λήψη φαγητού
·         ασυνήθιστη μορφή μνήμης
·         ιδιαίτερες ικανότητες

Διάγνωση
Η αυτιστική συμπεριφορά εκδηλώνεται κυρίως στους πρώτους 30 (συνήθως 18-24) μήνες της ηλικίας του παιδιού. Επίσης, κάποιοι υποστηρίζουν ότι η συμπεριφορά αυτή είναι έκδηλη με τη συμπλήρωση του τρίτου έτους. Η πιο ασφαλής ηλικία για διάγνωση όμως είναι στην ηλικία 2, 5 – 3 χρονών. Η οικογένεια μπορεί να λάβει υποστήριξη και συμβουλευτική από τους ειδικούς ψυχικής υγείας.

Θεραπεία
Υπάρχουν πολλές και διάφορες θεραπευτικές – εκπαιδευτικές προσεγγίσεις οι οποίες στοχεύουν στη καλύτερη ποιότητα ζωής του παιδιού. Οι προσεγγίσεις αυτές όμως δε ταιριάζουν σε κάθε παιδί με αυτισμό. Είναι σημαντικό να δημιουργείται ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα, προσαρμοσμένο στις ανάγκες κάθε παιδιού το οποίο θα αφήνει περιθώρια αναπροσαρμογής ανάλογα με την εξέλιξη του. Το περιβάλλον όπου το παιδί εξελίσσεται παίζει, επίσης, σπουδαίο ρόλο στην επιλογή των κατάλληλων παρεμβάσεων.Το εξατομικευμένο πρόγραμμα θα πρέπει να είναι λειτουργικό ακόμη και σε περιπτώσεις που η παρέμβαση γίνεται ομαδικά (π.χ. σχολείο, Κέντρο Ημέρας κα.).
Στο θεραπευτικό πλαίσιο του αυτισμού η  χορήγηση φαρμάκων είναι πιο σπάνια και εξαρτάται συνήθως από παράγοντες, όπως η ηλικία, η συννοσηρότητα κ.α.

Σύνδεση με την Κοινότητα και κοινωνικοποίηση
Οι άνθρωποι έχουμε πολύ συχνά την τάση να βάζουμε «ταμπέλες» σε οτιδήποτε θεωρούμε διαφορετικό. Στη περίπτωση του αυτισμού είναι σημαντικό να γνωρίζουμε σε τι αναφερόμαστε, διότι έτσι μόνο θα μπορέσουμε να βοηθήσουμε.

Όλοι μας άλλωστε είναι πιθανό να έρθουμε κάποια στιγμή σε επαφή με έναν άνθρωπο που έχει αυτισμό είτε το γνωρίζουμε, είτε όχι, είτε το καταλάβουμε, είτε όχι.
Η ζωή στις πιο μικρές πόλεις είναι πιο βοηθητική για το άτομο με αυτισμό αλλά και για την οικογένειά του. Με τον καιρό, ο περίγυρος γνωρίζει τις δυσκολίες του ατόμου, εξοικειώνεται και αποδέχεται τη διαφορετικότητα του. Η όλο και πιο συχνή συναναστροφή με το άτομο με αυτισμό, κάνει τους ανθρώπους πιο ευαίσθητους, πιο πρόθυμους αλλά και πιο «σίγουρους» στο να βοηθήσουν σε ό, τι και αν χρειαστεί. Από τη μεριά του, το άτομο με αυτισμό νιώθει με τον τρόπο του ότι έχει γίνει αποδεκτό και μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα στο περιβάλλον – κοινωνία που συνδιαλέγεται.
Σε αντίθεση, στις μεγαλύτερες πόλεις, όπου οι σχέσεις είναι πιο απρόσωπες και υπάρχει μεγαλύτερος φόβος, το άτομο με αυτισμό δυσκολεύεται περισσότερο στο να προσαρμοστεί και να κοινωνικοποιηθεί, με αποτέλεσμα πολλές φορές να περιορίζεται σε συγκεκριμένους χώρους και συγκεκριμένο πλαίσιο. Μη ξεχνάμε πως ακόμη και ένα γεγονός που για εμάς μπορεί να φαντάζει ασήμαντο, μπορεί να είναι πολύ σημαντικό για τη κοινωνικοποίηση, την ένταξη, την αποδοχή και κατά συνέπεια την εξέλιξη ενός αυτιστικού ατόμου.
Τέλος, συνήθως αναφερόμαστε στα άτομα με αυτισμό και ξεχνάμε τις οικογένειες τους, οι οποίες  χρειάζονται,  επίσης, αποδοχή και στήριξη. Η οικογένεια, η κοινωνία, οι θεραπευτές και το ίδιο άτομο με αυτισμό πρέπει να λειτουργούν σαν ομάδα, ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα σε όλους τους τομείς.
Η Εταιρία Κοινωνική Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας είναι ένα επιστημονικό Σωματείο, μη κερδοσκοπικό, μη κυβερνητικό που λειτουργεί στο Νομό από το 1981. Στελεχώνεται από ομάδα ειδικών επαγγελματιών ψυχικής υγείας με σκοπό την προσέγγιση παιδιών, εφήβων και ενηλίκων που χρήζουν βοήθειας λόγω δυσκολιών ψυχικής υγείας. Στόχος η πρόληψη, η διάγνωση και η έγκαιρη παρέμβαση σε αυτές τις δυσκολίες με τη δημιουργία θεραπευτικών - κυρίως εξατομικευμένων – προγραμμάτων προσαρμοσμένα στις ανάγκες του κάθε ατόμου αλλά και της οικογένειας του.
Οι υπηρεσίες παρέχονται δωρεάν μέσω της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας και του Κέντρου Ημέρας για Παιδιά, Εφήβους και ενήλικες στο Νομό Φωκίδας.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στα παρακάτω τηλέφωνα επικοινωνίας:
Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας 22650 22924 (Εθνικής Αντιστάσεως 13, Άμφισσα)
Κέντρο Ημέρας παιδιών, εφήβων και ενηλίκων 22650 23222 (Σαλώνων 29, Άμφισσα).
                                                                                                       

Βιβλιογραφία
Γκολένα,Ε.(2008). Αυτισμός:Αίνιγμα και πραγματικότητα. Από τη θεωρητική προσέγγιση στην εκπαιδευτική παρέμβαση. Αθήνα: Οδυσσέας.
Ξυνορόδου, Ε. (2010). Ένα παιδί με αυτισμό.EDUspecial.Αθήνα: E.S., 64-65.
Στασινός, Δ. (2013). Η ειδική εκπαίδευση 2020. Για μια συμπεριληπτική ή ολική εκπαίδευση στο νέο-ψηφιακό σχολείο με ψηφιακούς πρωταθλητές.
Quill.A. (2005).Διδάσκοντας αυτιστικά παιδιά. Τρόποι για να αναπτύξετε την επικοινωνία και την κοινωνικότητα. Αθήνα: Έλλην.

Για την Ε.Κ.Ψ.&Ψ.Υ. ,νομού Φωκίδας
Χατζηπέτρου Αργυρώ,
 Ειδική Παιδαγωγός







27 Μαρτίου 2017

Ημερίδα “Οι επίκαιροι ρόλοι της γυναίκας”


Ενημερωτική ημερίδα με θέμα "Οι επίκαιροι ρόλοι της γυναίκας" διοργανώνει την Τετάρτη 29 Μαρτίου 2017, στις 17.30 στο χώρο του Δημοτικού Σχολείου Ερατεινής η Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Ν. Φωκίδας της Εταιρίας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας σε συνεργασία με το Κέντρο Υγείας Ιτέας και τους Συλλόγους Γυναικών Πανόρμου και Ερατεινής.
«Μέσα από την εκδήλωση επιδιώκουμε να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε την κοινότητα σχετικά με την πολλαπλότητα του ρόλου της γυναίκας στη σημερινή κοινωνία, τις ψυχοσωματικές επιπτώσεις που έχει το άγχος σε αυτή, καθώς και την κατανόηση του πολυφωνικού εαυτού της», σημειώνει η Δήμητρα Σταυρίδη, Κοινωνική Λειτουργός της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας της Εταιρίας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας. 
Στο πρώτο μέρος της ημερίδας θα πραγματοποιηθούν ομιλίες από εκπροσώπους του Κέντρου Υγείας Ιτέας και των Συλλόγων Γυναικών, ενώ στο δεύτερο μέρος θα πραγματοποιηθεί βιωματική άσκηση με τίτλο «Ο πολυφωνικός εαυτός» από τη διεπιστημονική ομάδα της Ε.Κ.Ψ.& Ψ.Υ..  
  
Η ημερίδα είναι αφιερωμένη στην Ημέρα της Γυναίκας (8/3) 
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε στα τηλέφωνα:
Ε.Κ.Ψ. &Ψ.Υ. | 2265022600 (εσωτερικό 105)

Κέντρο Υγείας Ιτέας |2265032224 
Πληροφορίες για την Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας θα βρείτε εδώ: www.ekpse.gr, https://www.facebook.com/ekpse/

7 Μαρτίου 2017

6 Μαρτίου 2017 Ευρωπαϊκή Ημέρα Λογοθεραπείας



Δυσφαγία …
Τρώω και Πίνω με ασφάλεια: Γεύομαι τη ζωή!!!



Η 6η Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως Ηµέρα Λογοθεραπείας σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. και φέτος είναι αφιερωμένη στη Δυσφαγία.
Στόχος είναι η ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού για τη Δυσφαγία και η ενημέρωση για τις υπάρχουσες δοµές και υπηρεσίες, τη θεραπευτική προσέγγιση και τυχόν ομάδες στήριξης.

Για πολλούς από εμάς τα φαγητά και τα υγρά είναι πηγές ευχαρίστησης. Με αυτό τον τρόπο ικανοποιείται η πείνα και η δίψα μας. Βοηθούν στο να οργανωθούμε κατά τη διάρκεια της ημέρας και μας παρέχουν ευκαιρίες για αλληλεπίδραση. Μην ξεχνάμε ότι στην Ελληνική κουλτούρα το φαγητό συνδέεται με γιορτές, με συνεστιάσεις, με γενέθλια. Εμείς αποφασίζουμε το τι θα φάμε, πότε θα φάμε, πόσο θα φάμε. Επίσης, αναγνωρίζουμε ένα φαγητό από τη μυρωδιά, από τις γεύσεις.
Ο σκοπός της σίτισης και της πόσης είναι η θρέψη και η ενυδάτωσή μας, αλλά και η επικοινωνία, η κοινωνικότητα, η εκμάθηση κοινωνικών δεξιοτήτων. Είναι μία σημαντική παράμετρος για να αναπτυχθούν γλωσσικές δεξιότητες, όπως είναι η ομιλία, ο λόγος και η αντίληψη.

Τι είναι δυσφαγία;
Οι δυσκολίες σίτισης και κατάποσης (γνωστές και ως Δυσφαγία) συμπεριλαμβάνουν δυσκολίες σε κάθε βήμα της διαδικασίας σίτισης. Από την εισαγωγή στερεών και υγρών από το στόμα μέχρι την είσοδό τους στο στομάχι και στα έντερα. Μια διαταραχή σίτισης ή κατάποσης συμπεριλαμβάνει αναπτυξιακά άτυπες συμπεριφορές απέναντι στις τροφές και τα υγρά. Για παράδειγμα: να μην αποδέχεται το παιδί κατάλληλες για την ηλικία του τροφές και υγρά, να μην είναι σε θέση να χρησιμοποιεί κατάλληλες για την ηλικία του συσκευές (πιρούνι, κουτάλι κ.λ.π.) και σκεύη ή να μη μπορεί να φάει μόνο του.

Συχνότητα Εμφάνισης
Εκτιμάται ότι οι περισσότεροι άνθρωποι κάποια στιγμή στη ζωή τους αντιμετωπίζουν  για μικρό χρονικό διάστημα μια δυσκολία στην κατάποση, αλλά και ένα ποσοστό ανθρώπων που πλησιάζει το 10% αναγκάζεται να ζήσει σε χρόνια βάση με τα προβλήματα αυτά. Η έκταση αυτών των προβλημάτων μπορεί να ποικίλλει από μια μικρή δυσχέρεια έως την πλήρη αδυναμία κατάποσης.

Παιδιά
Ένα παιδί με Δυσφαγία μπορεί να αρνείται το φαγητό, να δέχεται μόνο περιορισμένη ποικιλία ή ποσότητα τροφών και υγρών ή να επιδεικνύει κατά τη διάρκεια του γεύματος ανάρμοστη σε σχέση με την ηλικία του συμπεριφορά.
Είναι γνωστό ότι το 25% – 45% των τυπικά αναπτυσσόμενων παιδιών εμφανίζουν προβλήματα σίτισης και κατάποσης. Η συχνότητα εμφάνισής της στα παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές είναι 30% – 80%. Σημαντικά προβλήματα σίτισης έχουν αναφερθεί σ’ ένα ποσοστό της τάξεως του 3% – 10% των παιδιών με σωματικές αναπηρίες (26%-90%), ασθένειες και προωρότητα (10% – 49%).

Σημάδια και Συμπτώματα
Μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν:
1.Δυσκολίες στην αναπνοή κατά τη διάρκεια της σίτισης που μπορεί να σηματοδοτούνται
από:

  • Αυξημένο αναπνευστικό ρυθμό κατά τη διάρκεια της σίτισης.
  • Αλλαγή στο χρώμα του δέρματος (κυάνωση).
  • Άπνοια.
  • Σταματάει συχνά εξαιτίας λόγω δυσκολιών στις διαδοχικές κινήσεις του μοτίβου πιπιλίζω –καταπίνω – αναπνέω.
  • Υποξία (μείωση του οξυγόνου).

2.Αλλαγές στους φυσιολογικούς ρυθμούς των χτύπων της καρδιάς
(βραδυκαρδία/ταχυκαρδία) σε σχέση με τη σίτιση:

  • Βήχας και πνιγμός κατά τη διάρκεια ή μετά την κατάποση.
  • Κλάμα κατά τη διάρκεια της σίτισης.
  • Μειωμένη απόκριση κατά τη διάρκεια της σίτισης.
  • Αφυδάτωση.

3.Δυσκολία στη μάσηση τροφών των οποίων η υφή μπορεί να είναι κατάλληλη για την ηλικία (μπορεί να φτύσει μερικώς μασημένη τροφή).
4.Δυσκολία στην έναρξη της κατάποσης.
5.Δυσκολία στη διαχείριση εκκρίσεων (συμπεριλαμβανομένων των εκκρίσεων σίελου που δεν σχετίζονται με την οδοντοφυΐα).
6.Σημάδια δυσφορίας, όπως μορφασμοί, απλώνει τα δάχτυλα μπροστά από το στόμα, γυρνάει το κεφάλι σε αντίθετη κατεύθυνση από το φαγητό.
7.Συχνή συμφόρηση, συγκεκριμένα μετά τα γεύματα.
8.Συχνές ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος.
9.Πνίξιμο.
10.Απώλεια τροφής/υγρών από το στόμα όταν τρώει.
11.Θορυβώδης ή υγρή φωνή (γουργούρισμα) κατά τη διάρκεια και κατόπιν της σίτισης.
12.Άρνηση τροφών που έχουν συγκεκριμένο τύπο και υφή.
13.Λήψη μικρών ποσοτήτων, παραγέμισμα στο στόμα και αποθήκευση τροφών.
14.Εμετός (περισσότερο από το τυπικό «φτύσιμο»).
15.Απώλεια βάρους ή έλλειψη του κατάλληλου βάρους.

Ενήλικες
Τα ηλικιωμένα άτομα ανήκουν στην ομάδα ανθρώπων με την μεγαλύτερη επικινδυνότητα διότι στην πλειοψηφία τους χαρακτηρίζονται από μια φθίνουσα πορεία σε αρκετές φυσιολογικές λειτουργίες που ελέγχονται από το κεντρικό νευρικό σύστημα.   Οι πιο σοβαρές επιπτώσεις της δυσφαγίας είναι:
Υποσιτισμός και Αφυδάτωση. Η Δυσφαγία μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη για ένα άτομο ώστε να λάβει επαρκή τροφή και υγρά και  να έχει μια επαρκή θρέψη.
Αναπνευστικά Προβλήματα. Αν η τροφή ή τα υγρά εισέρθουν στους αεραγωγούς ενός ατόμου (εισρόφηση) και προσπαθήσει να καταπιεί, δημιουργούνται αναπνευστικά προβλήματα ή λοιμώξεις, όπως συχνές εξάρσεις πνευμονίας ή  άλλες λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού.
Παράλληλα με τις συνέπειες που επιφέρει η διαταραχή στην υγεία του ασθενή, δεν πρέπει να υποτιμηθεί η ψυχοκοινωνική της διάσταση. Ένας ασθενής που βήχει συχνά κατά τη διάρκεια του γεύματος, δεν μπορεί πλέον να απολαύσει και να συμμετέχει σε ένα τόσο σημαντικό κοινωνικό γεγονός, το φαγητό. Το αποτέλεσμα είναι να αποσύρεται κοινωνικά και να οδηγείται στην εσωστρέφεια.

Σημάδια κακής κατάποσης
  • Ο βήχας, το αίσθημα πνιγμονής ή γουργουρητό στη φωνή στη διάρκεια λήψης τροφής ή υγρών.
  • Αίσθημα ότι η τροφή σταματά στο θώρακα η στο στόμα.
  • Εκροή υγρών από το στόμα.
  • Αδυναμία για βήχα ή αδύνατη φωνή.
  • Δυσκολία ή επώδυνη κατάποση.

Σημάδια και Συμπτώματα
  • Πόνος κατά την κατάποση (Οδυνοφαγία).
  • Αδυναμία κατάποσης.
  • Το αίσθημα ότι η τροφή κολλάει στο λαιμό, στο στήθος ή πίσω από το στέρνο.
  • Εκροή υγρών από το στόμα.
  • Βραχνάδα.
  • Αναγωγές τροφών.
  • Καούρα πίσω από το στέρνο.
  • Όξινες ερυγές.
  • Απροσδόκητη απώλεια βάρους.
  • Βήχας ή αίσθημα πνιγμού κατά την κατάποση.

Ποια είναι μερικά από τα κυριότερα αίτια της Δυσφαγίας;

  • Οξεία βλάβη του κεντρικού νευρικού συστήματος (αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, κρανιοεγκεφαλική κάκωση κ.α.).
  • Χρόνια νευρολογική πάθηση (ν. Πάρκινσον, Άνοια, Σκλήρυνση κατά Πλάκας κ.α.).
  • Όγκοι και νεοπλάσματα.
  • Καρδιοπάθειες.
  • Αναπνευστικές παθήσεις.
  • Γαστρεντερικές παθήσεις.
  • Επεμβάσεις κεφαλής και τραχήλου.
  • Τραχειοστομία.
  • Λαρυγγεκτομή.
  • Ασθένειες που επιβάλλουν σίτιση με ρινογαστρικό καθετήρα (Levine) ή γαστροστομία.
  • Κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες (σχιστίες χειλιών ή υπερώας).
  • Γενετικά σύνδρομα (π.χ. σύνδρομο Down).
  • Εγκεφαλική Παράλυση.
  • Αποδιοργανωμένα πρότυπα θηλασμού σε βρέφη.
  • Συμπεριφορικές Διαταραχές (άρνηση σίτισης ή/και μετάβασης σε πιο στερεές τροφές).
  • Ψυχογενείς παράγοντες.


Θεραπεία
Η θεραπεία ποικίλλει σημαντικά, ανάλογα με το αίτιο, τα συμπτώματα και το είδος του προβλήματος κατάποσης. Όταν υπάρχει υπόνοια Δυσφαγίας, η διάγνωση και η θεραπεία είναι μια ομαδική προσπάθεια Ακτινολόγου, Λογοθεραπευτή, Διαιτολόγου, Ψυχολόγου, ΩΡΛ, καθώς και άλλες θεραπευτικές ειδικότητες σε συνεργασία με τον ασθενή και  την οικογένειά του.
Ο Λογοθεραπευτής, σε συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό, μπορεί να βοηθήσει ακόμα και να εξαλείψει Δυσφαγίες που αφορούν στο στοματικό και στο φαρυγγικό στάδιο της κατάποσης. Ενδεικτικά μερικές από τις θεραπευτικές τεχνικές που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο λογοθεραπευτής είναι:

  • Ασκήσεις ενδυνάμωσης κάτω γνάθου και γλώσσας.
  • Βελτίωση εύρους χειλιών, γλώσσας και κάτω γνάθου.
  • Βελτίωση ανύψωσης της μαλακής υπερώας.
  • Βελτίωση της αισθητικότητας προσώπου και στόματος.
  • Αλλαγές στην στάση του σώματος και την θέση κεφαλής στην κατάποση προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος διείσδυσης ή/και εισρόφησης.
  • Ασκήσεις βελτίωσης της ανύψωσης του λάρυγγα κατά την κατάποση.
  • Ασκήσεις βελτίωσης της ανύψωσης της ρίζας της γλώσσας.
  • Τροποποίηση τροφών και υγρών που καταπίνονται ευκολότερα και ασφαλέστερα (αλλαγές στο είδος της τροφής).
  • Παρακολούθηση της προσλαμβανόμενης ποσότητας τροφής και υγρών.
  • Κάνοντας σίτιση σε ασθενείς με Δυσφαγία, όπου αυτό είναι απαραίτητο.

Το ευρύ κοινό έχει ταυτίσει  την  έννοια της Λογοθεραπείας με  την αποκατάσταση των δυσκολιών σε παιδιά.  Όμως και οι ενήλικες μπορεί να αντιμετωπίζουν μια σειρά από ήπιες και σοβαρές δυσκολίες οι οποίες επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα  και κατ’ επέκταση τη ζωή τους.
Οι δυσκολίες των ενηλίκων μπορεί να είναι οι εξής:
Επίκτητες Διαταραχές λόγου – ομιλίας, ανάγνωσης και γραφής, Διαταραχές σε Φωνή, Ροή Ομιλίας, Κατάποση λόγω κάποιου εγκεφαλικού επεισοδίου ή κάποιας κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης.
Το εκάστοτε πρόγραμμα θεραπείας έχει σαν στόχο όχι μόνο την πιο άμεση αποκατάσταση των δυσκολιών, αλλά ταυτόχρονα  και την ολοκληρωμένη θεραπευτική προσέγγιση του ατόμου στοχεύοντας στην ομαλή  κοινωνική επανένταξή του.

Η Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας είναι ένα επιστημονικό Σωματείο, μη κερδοσκοπικό, μη κυβερνητικό. Η Εταιρία στελεχώνεται από μία ομάδα ειδικών επαγγελματιών ψυχικής υγείας, πάνω στις αρχές της Κοινωνικής και Κοινοτικής Ψυχιατρικής, με σκοπό να προσεγγίσουν, με ευαισθησία, όλο το φάσμα των ηλικιών – παιδιά, έφηβοι, ενήλικες – που χρήζουν τη βοήθειά του σε σχέση με την πρόληψη των προβλημάτων ψυχικής υγείας και την έγκαιρη παρέμβαση σε αυτά. Οι υπηρεσίες παρέχονται συγκεκριμένα μέσω της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας και του Κέντρου Ημέρας για Παιδιά, Εφήβους και Ενήλικες στο Ν. Φωκίδας. Είναι δωρεάν και τα θεραπευτικά προγράμματα είναι εξατομικευμένα, προσαρμοσμένα στις ανάγκες της κάθε οικογένειας, με σεβασμό στον χαρακτήρα και τις ιδιαιτερότητές της.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο τηλέφωνο επικοινωνίας 22650 22924 (Εθνικής Αντιστάσεως 13, Άμφισσα).

Για την Ε.Κ.Ψ.&Ψ.Υ.  Δομής Φωκίδας
Αθανασία Τζιμαρά,
Λογοθεραπεύτρια