Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας διοργανώνεται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου, με την υποστήριξη των Ηνωμένων Εθνών. Σκοπός της είναι να προωθήσει ανοικτές συζητήσεις σχετικά με τις ψυχικές ασθένειες, και να προσεγγίσει επενδύσεις στον τομέα της πρόληψης και της θεραπείας. Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας είναι «Επενδύοντας στην ψυχική υγεία».
Με αφορμή τον σημερινό εορτασμό, λίγα λόγια για την ψυχική υγεία στην Ευρώπη και την Ελλάδα.
Εννέα από τις δέκα χώρες όλου του κόσμου με τα υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών βρίσκονται στην Ευρώπη. Οι φοβίες και η κατάθλιψη είναι οι συνηθέστερες διαταραχές στη γηραιά ήπειρο ενώ η ψυχική νόσος αποτελεί το 20% του φορτίου ασθενειών και επηρεάζει έναν στους τέσσερεις ανθρώπους κάποια στιγμή στη ζωή τους.
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) 450 εκατομμύρια άνθρωποι, παγκοσμίως, πάσχουν από ψυχικές διαταραχές. Κατά τον ΠΟΥ, όπως έχουμε αναφέρει και σε προηγούμενη ανάρτηση, η υγεία ορίζεται ως « η κατάσταση της πλήρους φυσικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας» και όχι απλά η έλλειψη νόσου. Η ψυχική υγεία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της υγείας, είναι κάτι παραπάνω από έλλειψη ψυχικής διαταραχής, καθορίζεται από κοινωνικούς, βιολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες και απαιτείται οικονομική στήριξη ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες σε στρατηγικές προαγωγής της ψυχικής υγείας. Υπάρχει ένα πολύ μεγάλο χάσμα στην θεραπεία των ψυχικών και νευρολογικών νοσημάτων όπως και των διαταραχών που προκύπτουν από την χρήση ουσιών στις φτωχές σε πόρους χώρες. Η πλειονότητα των χωρών με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα δαπανούν λιγότερο από το 2% του προϋπολογισμού για την ψυχική υγεία.
Ποιοι είναι όμως οι καθοριστικοί παράγοντες για την ψυχική υγεία; Σύμφωνα με τον ΠΟΥ είναι κοινωνικοί, ψυχολογικοί και βιολογικοί παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν δραματικά το επίπεδο της ψυχικής υγείας του ατόμου σε κάθε ηλικία. Για παράδειγμα η μακροχρόνια κοινωνικοοικονομική πίεση αναγνωρίζεται ως παράγοντας κινδύνου της ατομικής και κοινωνικής ψυχικής υγείας. Υπάρχει επομένως συσχέτιση της ψυχικής υγείας με τους δείκτες της φτώχειας συμπεριλαμβανομένου και του χαμηλού επιπέδου μόρφωσης. Το χαμηλό επίπεδο ψυχικής υγείας σχετίζεται επίσης με τις ραγδαίες κοινωνικές μεταβολές, τις στρεσογόνες συνθήκες εργασίας, τον διαχωρισμό των φύλων, τον κοινωνικό αποκλεισμό, τον ανθυγιεινό τρόπο ζωής, τη βία και τη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Την συσχέτιση αυτή έρχεται να στηρίξει σημερινό δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας, σύμφωνα με το οποίο «Σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των Ελλήνων έχει η κρίση χρέους που πλήττει την χώρα».
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε τις δηλώσεις του Ντέιβιντ Στάκλερ, κοινωνιολόγου στο πανεπιστήμιο Κέιμπριτζ της Βρετανίας, ο οποίος δημοσίευσε τα αποτελέσματα της έρευνάς του στην ιατρική επιθεώρηση Lancet "Διαπιστώνουμε... ανησυχητικές τάσεις--διπλασιασμό των αυτοκτονιών, αύξηση των ανθρωποκτονιών, αύξηση κατά 50% των κρουσμάτων μόλυνσης με HIV και οι πολίτες αναφέρουν ότι η υγεία τους επιδεινώνεται, αλλά δεν επισκέπτονται γιατρό παρότι νιώθουν ότι θα έπρεπε"
Συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε 17% αύξηση των αυτοκτονιών από το 2007 ως το 2009, ενώ από επίσημα στοιχεία που προβλήθηκαν στο ελληνικό κοινοβούλιο προβλέπεται ακόμη μεγαλύτερη αύξηση, από 25% ως 40%.
Προηγούμενη έρευνα του Μακί, του Στόκερ και άλλων επιστημόνων, που πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο, διαπίστωσε ότι τα ποσοστά αυτοκτονίας στην Ευρώπη αυξήθηκαν σημαντικά τη διετία 2008-2009 εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, της μείωσης των εισοδημάτων και της αύξησης της ανεργίας. Η Ελλάδα και Ιρλανδία ήταν αυτές που επλήγησαν περισσότερο.
Εκείνο που θα απαιτούνταν για να δράσουμε αποτελεσματικά απέναντι στην νέα αυτή Ελληνική και Ευρωπαϊκή πραγματικότητα θα ήταν να αυξηθούν οι δαπάνες για την ψυχική υγεία, ωστε να στηριχθούν οι υπάρχουσες και να αναπτυχθούν νέες υπηρεσίες παροχής ψυχικής υγείας. Μέχρι τότε (...) αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να προτρέψουμε τον πληθυσμό να επισκέπτεται τις διαθέσιμες υπηρεσίες, να μιλά για την νέα αυτή κατάσταση και για το πώς επηρεάζει την καθημερινότητά του. Είμαστε εδώ.
Πηγές:
http://www.enet.gr/?i=news.el.ygeia&id=316879
http://www.who.int/en/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου